Oskarżyciel posiłkowy to pokrzywdzony, który złożył oświadczenie o zamiarze występowania w postępowaniu sądowym w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela posiłkowego (prokuratora) lub zamiast niego (gdy prokurator cofnie akt oskarżenia). Jest to tzw. oskarżyciel posiłkowy uboczny. Możemy jeszcze spotkać się z oskarżycielem posiłkowym subsydiarnym, który bierze udział w postępowaniu zamiast oskarżyciela posiłkowego po wniesieniu subsydiarnego aktu oskarżenia. Jednak najczęściej spotykamy się z oskarżycielem posiłkowym ubocznym i na nim skupię się w tym wpisie.
Jeżeli pokrzywdzony chce występować jako strona postępowania sądowego, musi złożyć oświadczenie, że będzie działał w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Termin na złożenie oświadczenia upływa wraz z rozpoczęciem przewodu sądowego na rozprawie głównej – czyli pokrzywdzony musi złożyć takie oświadczenie, zanim oskarżyciel publiczny (prokurator) dokona przedstawienia zarzutów oskarżenia. Oświadczenie takie można złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu rozprawy. Rola oskarżyciela jest związana z postępowaniem sądowym, nie jest więc skuteczne złożenie oświadczenia na etapie postępowania przygotowawczego – można to zrobić dopiero po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu.
Pokrzywdzony działający jako oskarżyciel posiłkowy uzyskuje prawa strony w postępowaniu sądowym, a tym samym może brać udział we wszystkich czynnościach procesowych, zadawać pytania świadkom, biegłym i oskarżonym, składać wnioski dowodowe, zapoznawać się z aktami sprawy oraz przedstawiać swoje stanowisko w sprawie – wskazać, jakiego wyroku oczekuje od sądu. Stanowisko i działania oskarżyciela posiłkowego nie są zależne od działań prokuratora – oskarżyciel posiłkowy podejmuje własne, niezależne decyzje. Jeżeli wyrok okaże się niesatysfakcjonujący dla pokrzywdzonego, jako oskarżyciel posiłkowy może wnieść od niego apelację. Na etapie postępowania wykonawczego (po prawomocnym wyroku), oskarżyciel posiłkowy ma prawo do informacji o wykonywaniu kary przez oskarżonego.
Należy podkreślić, że korzystanie ze swoich uprawnień jest wyłącznie prawem oskarżyciela posiłkowego, nie obowiązkiem. Oskarżyciel posiłkowy nie musi osobiście uczestniczyć w rozprawach, by postępowanie się toczyło. Może więc całkowicie zrezygnować z aktywnego uczestnictwa, bądź Brak aktywnego uczestnictwa w postępowaniu nie spowoduje pozbawienia pokrzywdzonego statusu oskarżyciela posiłkowego. Istotne jest też to, że pokrzywdzony nie ponosi kosztów z tytułu objęcia roli oskarżyciela posiłkowego.
Warto więc zostać oskarżycielem posiłkowym – daje to pokrzywdzonemu szereg możliwości realnego wpływu na przebieg postępowania karnego i dążenia do realizacji własnych interesów, a nie nakłada na niego żadnych obowiązków.
Szukasz adwokata, który będzie reprezentował Twoje interesy jako pokrzywdzonego - oskarżyciela posiłkowego? Zapraszam do kontaktu:
W postępowaniu karnym często obok prokuratora występuje oskarżyciel posiłkowy – osobiście lub reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Kim jest oskarżyciel posiłkowy? Jak nim zostać? W jakim terminie należy to zrobić? Czy warto? Tego dowiesz się z dzisiejszego artykułu.
SPIS TREŚCI:
© 2022 ADWOKAT JOANNA DUDEK
KANCELARIA ADWOKACKA I MEDIACYJNA
Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną